Điện toán đám mây đã tạo ra một cuộc cách mạng trong ngành công nghiệp máy tính. Song song với sự phát triển không ngừng của mô hình này là các mối đe dọa bảo mật.75% doanh nghiệp xếp hạng bảo mật đám mây là mối quan tâm hàng đầu của họ hiện nay. 33% cực kỳ quan tâm, 42% rất quan tâm và chỉ 25% ít quan tâm về vấn đề này. Làm thế nào để lợi thế của điện toán đám mây chống lại được những rủi ro bảo mật? Nhiều lợi ích khi làm việc trên đám mây vượt xa so với những nhược điểm của nó. Khi điện toán đám mây tiếp tục phát triển, tăng cường bảo mật đồng, thời cung cấp ngày càng nhiều tùy chọn cho những mô hình kinh doanh khác nhau, người dùng sẽ yên tâm hơn về mức độ an toàn, khả năng bảo vệ dữ liệu khỏi các mối đe dọa tiềm ẩn.
Hãy cùng VNPT IDC tìm hiểu những rủi ro bảo mật phổ biến nhất và cách bảo vệ dữ liệu đám mây hiệu quả trong nội dung dưới đây.
- Rủi do phổ biến trong hệ thống điện toán đám mây:
Điện toán đám mây đã trở thành một lĩnh vực ứng dụng công nghệ thông tin không thể thiếu hiện nay. Tuy nhiên nó cũng mang đến một số rủi ro tiềm ẩn. Các rủi ro này có thể xuất hiện từ nhiều phía khác nhau như:1.1 Rủi do về bảo mật
Các dịch vụ đám mây thường được quản lý bởi các nhà cung cấp dịch vụ. Điều này có nghĩa là khách hàng sẽ phải chuyển trách nhiệm bảo mật cho nhà cung cấp. Lựa trên đám mây có chứa dữ liệu nhạy cảm, bao gồm cả những dữ liệu có quyền sở hữu trí tuệ. Khi một dịch vụ đám mây bị tấn công, tội phạm mạng sẽ có được quyền truy cập vào những dữ liệu nhạy cảm này. Kể cả khi không có vi phạm xảy ra, một số dịch vụ vẫn có thể ẩn chứa rủi ro rò rỉ một khi dữ liệu được tải lên.
Giao diện và API không an toàn là một phương thức tấn công phổ biến. Lỗ hổng API có thể cung cấp cho tội phạm internet con đường đánh cắp thông tin đăng nhập của người dùng hoặc nhân viên.Các tổ chức cần hiểu rằng, API và giao diện người dùng là những phần tiếp xúc bên ngoài nhiều nhất của hệ thống. Vì vậy, nâng cao bảo mật cho những thành phần này nên được thực hiện từ khâu thiết kế khi xây dựng chúng:
-
Nghiêm ngặt thực hiện một số hạng mục như kiểm kê, thử nghiệm, kiểm toán và bảo vệ, cảnh báo hoạt động bất thường.
-
Bảo vệ khóa để xác thực API và tránh sử dụng lại.
-
Xem xét mã nguồn mở bộ khung (Framework) cho API như Giao diện điện toán đám mây mở (Open Cloud Computing Interface – OCCI) hoặc Giao diện quản lý cơ sở hạ tầng đám mây (Cloud Infrastructure Management Interface – CIMI).
1.2 Rủi do về lưu trữ
Loại rủi ro này có thể xảy ra trong bất kỳ hệ thống nào, không chỉ riêng đám mây. Một số vấn đề gây mất dữ liệu trên đám mây bao gồm: Công nghệ xuất hiện lỗi, hệ thống tạm dừng khiến bản sao lưu bị mất; Lỗi máy chủ gây thất lạc dữ liệu,…
Mặc dù hầu hết doanh nghiệp, tổ chức lưu trữ đám mây đều áp dụng những biện pháp dự phòng tối ưu nhất để bảo vệ mạng và dữ liệu, nhưng vẫn chưa thể tránh khỏi hoàn toàn trường hợp rủi ro.
Khi lưu trữ dữ liệu trên đám mây, khách hàng phải phụ thuộc vào các nhà cung cấp dịch vụ. Các đơn vị này cần đảm bảo rằng các dữ liệu của khách hàng được lưu trữ một cách an toàn và đầy đủ. Nếu xảy ra sự cố về dữ liệu như mất mát dữ liệu hoặc phục hồi dữ liệu không hiệu quả, toàn bộ dữ liệu quan trọng của khách hàng có thể bị mất.
1.3 Rủi ro về sự phụ thuộc
Khi sử dụng dịch vụ điện toán đám mây, khách hàng phải phụ thuộc vào nhà cung cấp dịch vụ. Nếu nhà cung cấp dịch vụ gặp sự cố hoặc phá sản, khách hàng có thể mất truy cập vào dữ liệu và các ứng dụng của mình.
1.4.Rủi ro về tính khả dụng
Các dịch vụ đám mây có thể gặp sự cố về tính khả dụng do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm sự cố hệ thống hoặc tấn công mạng. Khi dịch vụ đám mây bị gián đoạn, khách hàng có thể mất truy cập vào dữ liệu và các ứng dụng của mình trong một khoảng thời gian dài.
1.5 Rủi ro về quản lý quyền truy cập
Do sự phân tán của các máy chủ và dữ liệu trong môi trường điện toán đám mây, việc quản lý quyền truy cập trở nên phức tạp hơn. Nếu không được quản lý tốt, những người không được ủy quyền có thể truy cập vào các tài nguyên quan trọng và lấy cắp thông tin quan trọng.Tội phạm mạng có thể đánh cắp thông tin đăng nhập để truy cập dữ liệu nhạy cảm được lưu trữ trên đám mây và khai thác các lỗ hổng trong kiến trúc mạng. 3 dạng lừa đảo tài khoản chính dễ gặp phải:
– Lừa đảo và chiếm đoạt
– Tham nhũng và hối lộ
– Gian dối trong thu nhập
1.6 Rủi do về sự cố kỹ thuật
Các dịch vụ điện toán đám mây có thể gặp các sự cố kỹ thuật như mất kết nối, gián đoạn dịch vụ hoặc mất dữ liệu. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng truy cập dữ liệu của doanh nghiệp.
1.7 Rủi do về nhiễm phần mềm độc hại
Khi số lượng người sử dụng điện toán đám mây tăng lên, hoạt động của tội phạm mạng cũng vậy. Tội phạm mạng có thể sử dụng nhiều chiến lược khác nhau để tấn công dữ liệu của doanh nghiệp, bao gồm nhiều hình thức lừa đảo và đánh cắp thông tin đăng nhập. Trong kỷ nguyên làm việc từ xa, Endpoint (bao gồm máy tính, thiết bị phần cứng hoặc ứng dụng được kết nối từ xa vào mạng doanh nghiệp) là mục tiêu chính của tội phạm mạng.
Một số đơn vị nghiên cứu đã phát hiện ra loại kỹ thuật lọc dữ liệu mới. Theo đó, những kẻ tấn công đã mã hóa dữ liệu nhạy cảm vào tệp video và tải chúng lên nền tảng YouTube. Ngoài ra, có loại phần mềm độc hại khác giúp lọc dữ liệu nhạy cảm thông qua tài khoản mạng xã hội Twitter. Các loại phần mềm độc hại và biến thể của chúng giúp tội phạm mạng sử dụng dịch vụ chia sẻ tệp để phân phối phần mềm độc hại đến đối tượng mục tiêu nhằm tiến hành những cuộc tấn công lừa đảo. -
-
Các hình thức hoạt động của bảo mật điện toán đám mây:
2.1 Infrastructure as a Service
IaaS (Infrastructure as a Service) là một dịch vụ đám mây cho phép khách hàng thuê các tài nguyên hạ tầng máy chủ, lưu trữ và mạng từ một nhà cung cấp đám mây. Để đảm bảo an toàn thông tin, các nhà cung cấp dịch vụ IaaS thường áp dụng một số biện pháp bảo mật cơ bản như xác thực người dùng, phân quyền truy cập, mã hóa dữ liệu và giám sát hệ thống.
Bảo mật đám mây là quá trình bảo vệ dữ liệu và các tài nguyên trong một môi trường điện toán đám mây, bao gồm cả IaaS, PaaS và SaaS.
2.2 Platform as a Service (PaaS)
Nhà cung cấp dịch vụ PaaS có trách nhiệm đảm bảo an toàn và bảo mật cho hệ thống điện toán đám mây của khách hàng.Điều này bao gồm việc giám sát và bảo vệ hệ thống khỏi các cuộc tấn công mạng, đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu và ứng dụng, cung cấp các công cụ quản lý và kiểm soát quyền truy cập.
2.3 Dưới dạng phần mềm dịch vụ:
Khi sử dụng IaaS, nhà cung cấp dịch vụ chịu trách nhiệm về việc cung cấp cho khách hàng các tài nguyên và dịch vụ để quản lý và vận hành hạ tầng điện toán đám mây của họ. Nhà cung cấp dịch vụ IaaS phải đảm bảo rằng các dịch vụ của họ được thiết lập đúng cách và an toàn, và có các biện pháp bảo mật đủ mạnh để ngăn chặn các cuộc tấn công và đảm bảo tính khả dụng của hạ tầng điện toán đám mây. - Các giải pháp hạn chế rủi do, nâng cao bảo mật hệ thống điện toán đám mây
- 3.1 Thử nghiệm, kiểm nghiệm, dự phòng rủi do:
Mục tiêu của thử nghiệm thâm nhập đám mây là đánh giá điểm mạnh và điểm yếu của hệ thống nhằm củng cố vị thế bảo mật tổng thể. Quy trình này hỗ trợ việc xác định rủi ro tiềm ẩn và lỗ hổng bảo mật bằng kỹ thuật Penetration Testing ((kiểm tra xâm nhập). Thực hiện kiểm tra thâm nhập mô phỏng hành động của tội phạm mạng, ví dụ như phá vỡ an ninh thông tin, đánh cắp dữ liệu có giá trị, làm gián đoạn hoạt động của một tổ chức,… để từ đó tìm ra cách thức giải quyết phù hợp.
Đây là một bước quan trọng để chuyển tất cả dữ liệu của tổ chức sang đám mây. Với sự trợ giúp của nhà cung cấp dịch vụ, người dùng nên phát triển kế hoạch dự phòng cho tất cả sự cố bất ngờ có thể phát sinh. Càng phân tích, dự đoán và chuẩn bị được nhiều tình huống có thể xảy ra, dữ liệu sẽ càng an toàn. Nếu có thể, doanh nghiệp cũng nên thuê nhân sự quản lý và bảo mật dữ liệu đám mây.
3.2 Đào tạo kỹ sư hệ thống, an ninh
Nhằm giảm rủi ro gây ra từ mặt con người, doanh nghiệp, tổ chức nên cung cấp khóa đào tạo cơ bản về bảo mật lưu trữ đám mây cho nhân viên, thành viên của mình. Ngoài ra, khóa học nâng cao sẽ phù hợp với những người chịu trách nhiệm bảo mật và duy trì tệp dữ liệu quan trọng trên đám mây. Họ cần hiểu được những nguyên tắc cơ bản về bảo vệ dữ liệu trong các hệ thống ảo.
Đồng thời, chỉ định phân công nhân sự chuyên trách. Điều này đảm bảo rằng doanh nghiệp có nguồn ngân sách dự trù phù hợp cho việc sử dụng dịch vụ điện toán đám mây để giảm bớt lo lắng về chi phí phát sinh trong quá trình sử dụng.
3.3 Mã hóa dữ liệu
Mã hóa giống như một dịch vụ được cung cấp bởi máy chủ lưu trữ, trong đó, dữ liệu sau khi được mã hóa sẽ tồn tại trên đám mây. Đây là một phần quan trọng của bảo mật đám mây và có thể mang lại lợi ích rất nhiều cho người dùng.